«...Και για μένα δάσκαλος και μεγάλος φίλος, γιατί του οφείλω σχεδόν το ξεκίνημά μου, έτσι όπως το ονειρεύτηκα. Αναπάντεχα μπήκε στη ζωή μου όταν ήμουν μικρό παιδί, αδύναμο και με προίκισε με τα τραγούδια του, μ’ αγκάλιασε με τη στοργή του και την αγάπη του. Είναι σίγουρο ότι η σχέση μου και η ταύτισή μου με τα τραγούδια του με έκαναν καλύτερο μουσικό. Και έφυγε πρόωρα, αναπάντεχα πάλι, αφήνοντας πίσω του να αιωρούνται στη θολή ατμόσφαιρα των ημερών μας τα φωτεινά τραγούδια του κομμάτια της ευγενικής και εύθραυστης καρδιάς του...»
Απόσπασμα από το σημείωμά του Γιώργου Νταλάρα στο άλμπουμ «Ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδάει Σταύρο Κουγιουμτζή» Ζωντανή ηχογράφηση στο Ηρώδειο (2010)
Η συνεργασία τους ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του '60, τότε που Κουγιουμτζής είχε έρθει από την Θεσσαλονίκη προσπαθώντας να να βρει το δικό του δρόμο στο χώρο της μουσικής. Κάποια τραγούδια του είχαν ξεχωρίσει χωρίς να κάνουν μεγάλη επιτυχία («Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά» με τον Μανώλη Καναρίδη το 1961 και τη Μάριον Σίβα το 1962, «Αποχαιρετισμός» από την χορωδία των Φίλων της Ελληνικής μουσικής το 1964, «Μη μου θυμώνεις μάτια μου» και «Καλαμαριά» με το Γιάννη Πουλόπουλο το 1965, «Που' ναι τα χρόνια» με το Γρηγόρη Μπιθικώτση το 1968).
Ο Νταλάρας τραγουδούσε στο πλάι του Γιώργου Μητσάκη και ήδη είχε αρχίσει να ακούγεται με το τραγούδι «Στην εποχή του Πάγκαλου».
Η γνωριμία τους έγινε μέσω του Μίνωα Μάτσα. Ο Μάτσας είχε μόλις ιδρύσει την Minos (από την Odeon), άκουσε το Κουγιουμτζή σε κάποια τραγούδια που είχε κυκλοφορήσει με τη lyra, του πρότεινε συνεργασία και μαζί, τον 18χρονο τότε, Νταλάρα.
Έτσι από τα τέλη του 1968 ξεκίνησε η συνεργασία-σταθμός για την Ελληνική μουσική που διήρκεσε περίπου μέχρι το 2000, αλλά και μια στενή φιλιά που διακόπηκε από τον αιφνίδιο θάνατο του συνθέτη το 2005.
Αν η δεκαετία του '60 σημαδεύτηκε από την μαγική συνεργασία του Μίκη Θεοδωράκη με το Γρηγόρη Μπιθικώτση, σίγουρα η δεκαετία του '70 σφραγίστηκε από εκείνη του Σταύρου Κουγιουμτζή με το Γιώργο Νταλάρα
Το χρονολόγιο της συνεργασίας τους
1968: Η γνωριμία τους με την καθοριστική συμβολή του Μίνωα Μάτσα
1969: Κυκλοφορία του πρώτου δίσκου του Γιώργου Νταλάρα με τον ομώνυμο τίτλο. Ο Σταύρος Κουγιουμτζής γράφει τη μουσική σε επτά τραγούδια εκ των οποίων στα πέντε έχει γράψει και τους στίχους
1970: Κυκλοφορία του δίσκου «Να 'τανε το 21». Η πρώτη ολοκληρωμένη συνεργασία τους.
1971: Κυκλοφορία του δίσκου «Ο μέτοικος». Ο Σταύρος Κουγιουμτζής συμμετέχει με δύο τραγούδια σε μουσική και στίχους ενώ το άλμπουμ περιλαμβάνει και το τραγούδι «Με 'κοψαν με χώρισαν στα δυο» από το άλμπουμ «Να 'τανε το 21» Επίσης την ίδια χρονιά κυκλοφορεί ο δίσκος «Όταν ανθίζουν πασχαλιές» όπου εκτός του Γιώργου Νταλάρα συμμετέχει και ο Γιάννης Καλατζής
1973: Κυκλοφορεί το «Ηλιοσκόπιον» σε μουσική Σταύρου Κουγιουμτζή και ποίηση Γιώργου Θέμελη. Εκτός του Γιώργου Νταλάρα συμμετέχει και η Αιμιλία Κουγιουμτζή
1974: «Μικρές Πολιτείες» Γιώργος Νταλάρας και Σταύρος Κουγιουμτζής σε ένα από τα πιο σημαντικά και επιτυχημένα άλμπουμ τους με τη συμμετοχή της Άννας Βίσση. Επίσης την ίδια χρονιά κυκλοφορεί και ο δίσκος-συλλογή «Νιάτα» όπου συμμετέχουν και οι δύο χωρίς όμως να συνεργαστούν
1975: Κυκλοφορεί ο δίσκος «Στα ψηλά τα παραθύρια» που κατά κάποιο τρόπο θεωρείται η συνέχεια του δίσκου «Μικρές Πολιτείες». Οι συντελεστές είναι οι ίδιοι, Σταύρος Κουγιουμτζής, Γιώργος Νταλάρας με τη συμμετοχή της Άννας Βίσση.
1983: 20 & 21/8 συναυλία του Γιώργου Νταλάρα με τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή στο Θέατρο Λυκαβηττού.
1986: «Τρελοί και Άγγελοι». Η συνεργασία τους μετά από 10 χρόνια. Στο δίσκο συμμετέχει και η Ελευθερία Αρβανιτάκη
1991: 20/5 Συναυλία του Γιώργου Νταλάρα με μουσική και τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή στο Παλέ ντε σπορ Θεσσαλονίκης
1992: Νοέμβριος Συναυλία του Γιώργου Νταλάρα με μουσική και τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή στο Παλέ ντε σπορ Θεσσαλονίκης
1997: 13 & 14/6 Η παρουσίαση του έργου «Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
1998: Κυκλοφορία σε δίσκο του «Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων» με την συμμετοχή της Αιμιλία Κουγιουμτζή και απαγγελία του Δημήτρη Καταλειφού
13/4/1998 Παρουσίαση του έργου "Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων" στο Παλέ ντε σπορ Θεσσαλονίκης
2000: Κυκλοφορία του δίσκου «Έβρεχε ο κόσμος» Η τελευταία δισκογραφική τους συνεργασία. Ο Νταλάρας συμμετέχει στο δίσκο ερμηνεύοντας τρία τραγούδια
2005: 12 Μαρτίου ο συνθέτης ταξιδεύει στη γειτονιά των αγγέλων. Στις 13/6 συναυλία αφιέρωμα του Γ.Νταλάρα στη μνήμη του συνθέτη στο Θέατρο Γης
2008: Τον Σεπτέμβριο στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Παρα θιν' αλός»" του δήμου Καλαμαριάς, στον οποίο ο Σταύρος Κουγιουμτζής πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, διοργανώθηκε αφιέρωμα προς τιμήν του συνθέτη, στο οποίο εκτός από τον Γιώργο Νταλάρα τραγούδησαν και οι Ανδρέας Καρακότας, Μανώλης Χατζημανώλης, Μαρία Κουγιουμτζή και Δέσποινα Παγιούλα. Η συναυλία πραγματοποιήθηκε στον χώρο του στρατοπέδου "Κόδρα". Το αφιέρωμα επαναλήφθηκε, αυτή τη φορά υπό την επιμέλεια του Γιώργου Νταλάρα και στο Ηρώδειο λίγες μέρες μετά ( 17&18/9)
2010: Κυκλοφορία του δίσκου «Ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδά Σταύρο Κουγιουμτζή» Ζωντανή ηχογράφηση από το Ηρώδειο
Τα τραγούδια τους
1969: Ο ουρανός φεύγει βαρύς (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)1969: Ποιο δρόμο να διαλέξω (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής) (Πρώτη κυκλοφορία: 1968)
1969: Αν ειν’ να ‘ρθεις (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής) (Α' εκτέλεση:Χριστόφορος Ζησούλης-1966)
1969: Το λιμάνι (Είπες αντίο) (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1969: Κάπου στα Πετράλωνα (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής) (Πρώτη κυκλοφορία: 1968)
1969: Μού ‘δωσε ο πλάστης την καρδιά (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος)
1969: Που ‘ναι τα χρόνια (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος) (Α' εκτέλεση: Γρηγ. Μπιθικώτσης-1968)
1970: Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά (Στίχοι: Στ. Κουγιουμτζής) (Α' εκτέλεση: Μανώλης Καναρίδης-1961)
1970: Κάπου νυχτώνει (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1970: Να ‘τανε το ‘21 (Στίχοι: Σώτια Τσώτου)
1970: Δώσε μου το χέρι σου (Στίχοι: Σώτια Τσώτου)
1970: Έτσι ειν’ οι ανθρώποι (Στίχοι: Σώτια Τσώτου)
1970: Στο καπηλειό (Στίχοι: Σώτια Τσώτου)
1970: Δίχως την καρδούλα σου (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1970: Το σακάκι μου κι αν στάζει (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος)
1970: Μ’ έκοψαν με χώρισαν στα δυο (Στίχοι: Γιώργος Θέμελης)
1971: Είναι πια καιρός (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Βασανάκι βασανάκι (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Αν ήτανε να σ’ αρνηθώ (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Κάποιον άλλον φίλησες (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Έρημος μεσ’ στην ερημιά (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής) (Α' εκτέλεση: Φώτης Δήμας-1965)
1971: Όταν ανθίζουν πασχαλιές (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Χάντρα στο κομπολόι σου (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1971: Ένας κόμπος η χαρά μου (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1973: Το πρώτο περιστέρι (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Λίγη ειν’ η σάρκα (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Αυτός που θα φανερωθεί (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Η πρώτη Ανάσταση (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Πάσχα των Ελλήνων (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Να σταματήσω τον καιρό (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1973: Χασάπικο (Ποίηση: Γιώργος Θέμελης)
1974: Να ΄μουν ο Μεγαλέξανδρος (Στίχοι: Σώτια Τσώτου)
1974: Ήταν πέντε ήταν έξι (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1974: Του κάτω κόσμου τα πουλιά (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1974: Αν σε δω σε ξένα χέρια (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1974: Τώρα που θα φύγεις (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1974: Το πουκάμισο το θαλασσί (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος)
1974: Αυγερινό παράπονο (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος)
1974: Τα πρώτα λόγια (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1974: Τα χρέη της καρδιάς σου (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1975: Στα ψηλά τα παραθύρια (Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος)
1975: Έχεις την πόρτα σου κλειστή (Στίχοι: Μιχάλης Μπουρμπούλης)
1975: Σαν σβησμένο καρβουνάκι (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1975: Αχ τι άδικο (Στίχοι: Ακος Δασκαλόπουλος)
1975: Όλα καλά (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1975: Σαν ραγίσει το ποτήρι (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1975: Κάποιος χτύπησε την πόρτα (Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος)
1975: Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής) *
1975: Στα χρόνια της υπομονής (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου) (ντουέτο με Άννα Βίσση)
1986: Τρελοί και άγγελοι (Ντύλαν Τόμας) (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1986: Άδειοι οι δρόμοι (Στίχοι: Μαρία Κουγιουμτζή)
1986: Τα κατά Ματθαίον πάθη (Στίχοι: Κώστας Κινδύνης)
1986: Τα πολύχρωμά σου μάτια (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1986: Σ’ αυτή την πόλη (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1986: Οι ελεύθεροι κι ωραίοι (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1986: Μη γυρεύεις ομορφιές (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
1986: Το φορτηγό (Στίχοι: Κώστας Κινδύνης)
1986: Όποιος τραγουδάει τον πόνο (Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου)
1986: Τι σημαίνει αγάπη (Στίχοι: Κώστας Ριτσώνης) (Α' εκτέλεση: Αιμιλία Κουγιουμτζή)
1998: Θεός Κύριος
1998: Κύριε, εκέκραξα προς Σε
1998: Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο (μαζί με Αιμιλία Κουγιουμτζή)
1998: Κύριε, καταφυγή
1998: Κύριε των δυνάμεων
1998: Άξιον Εστί (μαζί με Αιμιλία Κουγιουμτζή)
1998: Ιδού ο Νυμφίος έρχεται (μαζί με Αιμιλία Κουγιουμτζή)
1998: Εξέδυσάν με τα ιμάτιά μου
1998: Σήμερον κρεμάται επί ξύλου
1998: Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου
1998: Την Ανάστασίν σου Χριστέ, Σωτήρ
1998: Χριστός Ανέστη
2000: Ο δραπέτης (Στίχοι: Λάζαρος Ανδρέου)
2000: Στη φυλακή με κλείσανε (Στίχοι: Ναπολέων Λαπαθιώτης)
2000: Αυτός ο κόσμος (Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής)
* Η πρώτη εκτέλεση είναι με την Χορωδία Φ.Ε.Μ (Φίλων Ελληνικής Μουσικής) το 1965 και το τραγούδι είχε τίτλο «Αποχαιρετισμός» ενώ υπήρχε και μία μικρή διαφορά στους στίχους. Δεύτερη εκτέλεση είναι με τον Γιάννη Πουλόπουλο την ίδια χρονιά.
Πρώτη δημοσίευση του κειμένου μου στο mixgrill.gr στην στήλη: «Δρόμοι κοινοί και παράλληλοι»
