Καλλιτεχνικά ψευδώνυμα και παρατσούκλια

Ένας πολύ μεγάλος αριθμός καλλιτεχνών της Ελληνικής αλλά και της ξένης μουσικής χρησιμοποίησαν ή χρησιμοποιούν ψευδώνυμα που τους συνόδευσαν στη καλλιτεχνική τους πορεία και που με αυτά έγιναν πασίγνωστοι.
Άλλοι χρησιμοποίησαν μόνο μικρά ονόματα, άλλοι παράφραση του πραγματικού τους ονοματεπώνυμου και άλλοι τελείως διαφορετικό ονοματεπώνυμο, πιο εύηχο από το πραγματικό τους.

Τέλος υπάρχει και μια μεγάλη κατηγορία, κυρίως στο χώρο του Ρεμπέτικου τραγουδιού που τα παρατσούκλια έδιναν κι έπαιρναν.

Επίσης κάποιοι ενώ έγιναν γνωστοί με τα μικρά τους ονόματα και παρότι ο κόσμος γνωρίζει το επώνυμό τους, εξακολουθούν να γνωρίζουν επιτυχία με τα μικρά τους ονόματα.

Εκεί όμως που υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον είναι στην ονομασία των μουσικών σχημάτων και συγκροτημάτων. Τίτλοι αγαπημένων τραγουδιών και βιβλίων, αλλά και ανεξακρίβωτες ιστορίες και μυθοπλασίες, βάφτισαν  συγκροτήματα.

Η παρακάτω λίστα περιλαμβάνει ένα ελάχιστο αριθμό καλλιτεχνών και συγκροτημάτων με τα ψευδώνυμα, τα παρατσούκλια και τη προέλευση της ονομασίας τους

Ψευδώνυμα Ελλήνων Καλλιτεχνών
Γιάννης Πάριος
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Γιάννη Βαρθακούρη με νονούς το συνθέτη Γιώργο Κατσαρό και τον Μάκη Μάτσα της δισκογραφικής εταιρείας Minos, που εμπνεύστηκαν το όνομα από την γενέτειρά του Πάρο

Χάρις Αλεξίου
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Χαρίκλειας Ρουπάκα, που χάριν ευφωνίας το μετέτρεψε σε Χάρις Αλεξίου

Γιώργος Νταλάρας
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Γιώργου Νταράλα, που προήλθε από αναγραμματισμό του κανονικού επωνύμου του.

Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της  Άλκηστης Σεβαστής Αττικιουζέλ. Όπως η ίδια αποκάλυψε, σε βραδιά αφιερωμένη σε εκείνη, στον Ιανό, "...Έψαχνα να βρω επίθετο όταν ξεκίνησε η υποψία ότι θα γίνω καλλιτέχνις και είχα ανοίξει τον τηλεφωνικό κατάλογο και έψαχνα διάφορα. Τελικά έπεσα πάνω στο Πρωτοψάλτη και μου άρεσε. Γιατί είχε κάτι από την εκκλησία και το πρώτο του συνθετικό ήταν το «πρώτο» που μου άρεσε..."

Μαρινέλλα
Καλλιτεχνικό Ψευδώνυμο της Κυριακής Παπαδοπούλου. Νονός της ο τραγουδοποιός Τόλης Χάρμας  που το 1956 δούλευε μαζί της στη Θεσσαλονίκη στο κέντρο "Πανόραμα"και εμπνεύστηκε το όνομα από το ομότιτλο τραγούδι του. 

Σοφία Βέμπο
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Σοφίας Μπέμπου, Το όνομα Βέμπο επέλεξε η ίδια να υιοθετήσει κάνοντας και τις απαραίτητες νόμιμες διαδικασίες επειδή έτσι εσφαλμένα είχε συνηθίσει να προφέρει το όνομά της το κοινό.

Γιώτα Λύδια
καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Παναγιώτας Μανταράκη, που ο μαέστρος Στέλιος Χρυσίνης το μετέτρεψε σε Λύδια το 1954, όταν έκανε το πρώτο της δισκογραφικό βήμα.

Αντώνης Ρέμος
καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Αντώνη Πασχαλίδη. Ο μύθος λέει ότι  πριν κατέβει από Θεσσαλονίκη για να υπογράψει το πρώτο του συμβόλαιο με τη Sony Μusic κάποιος δικός του του είπε: «Α, ρε Αντώνη, έπρεπε να είχες πάει στο φεστιβάλ του τραγουδιού San Remo». Έτσι λέγεται πως γεννήθηκε το όνομα Αντώνης Ρέμος

Μελίνα Κανά
καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Μελίνας Κανατά. Όπως ή ίδια έχει αποκαλύψει : Το «Κανά» ήταν ιδέα του Νίκου Μαμαγκάκη. Μου είπε πως όταν θα γράφουν το όνομά σου στα κεφαλαία, θα το διαβάζουν «κανάτα». Αυτό ήταν ένα πολύ λογικό επιχείρημα και με έπεισε. 

Ελένη Βιτάλη
καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Ελένης Λαβίδα. Νονός της ο δημιουργός  Γιάννης Μέτσικας

Έλληνες καλλιτέχνες που διατήρησαν τα μικρά τους ονόματα

Αρλέτα
Σύντμηση των μικρών ονομάτων της Αργυρώς Νικολέτας Τσάμπρα. Από τους καλλιτέχνες που αγαπήθηκε και γνώρισε επιτυχία με το μικρό της όνομα.

Γλυκερία
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος, όπως στη περίπτωση της Αρλέτας. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της είναι  Γλυκερία Κοτσούλα

Πασχάλης
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος του από την εποχή των Olympians. Το πλήρες ονοματεπώνυμo του είναι Πασχάλης Αρβανιτίδης

Δούκισσα
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος της. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της ήταν Δούκισσα Φωταρά

Ελπίδα
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος της. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της είναι Ελπίδα Καραγιαννοπούλου

Κωνσταντίνα
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος της. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της είναι Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου

Μαριώ
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος της. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της είναι Μαριώ Κωνσταντινίδου

Πυθαγόρας
Διατήρηση μόνο του μικρού ονόματος του. Το πλήρες ονοματεπώνυμο του ήταν Πυθαγόρας Παπασταματίου

Πωλίνα
Όνομα που προήλθε από συνδυασμό των μικρών της ονομάτων. Το πλήρες ονοματεπώνυμο της είναι Παρασκευή-Παυλίνα Μιχαηλίδου

Παρατσούκλια Ρεμπετών

Βασίλης Τσιτσάνης - Βλάχος
οι φίλοι του οι ρεμπέτες του κόλλησαν το παρατσούκλι «Ο Βλάχος», λόγω καταγωγή ςτου

Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας
Το παρατσούκλι το πήρε το 1925 όταν διασκεύασε και έπαιξε στο μπουζούκι του κάποια κομμάτια απ' την οπερέτα του Έμεριχ Κάλμαν (Emmerich Kálmán) η Μπαγιαντέρα μεταξύ των οποίων και το ομότιτλο τραγούδι.

Χαράλαμπος Βασιλειάδης-Τσάντας
Το παρατσούκλι του το «κόλλησε» ο Στράτος Παγιουμτζής καθώς ο Βασιλειάδης γύριζε στα στέκια των μουσικών στην οδό ΄Ιωνος, στην Ομόνοια με ένα χαρτοφύλακα γεμάτο στίχους. 

Γιάννης Τατασόπουλος - Ντίλιγκερ

Το παρατσούκλι του το έδωσε ο ιδιοκτήτης νυκτερινού κέντρου Αλεξανδρινός γιατί ήταν από αυτούς που υπερασπίζονταν την ορχήστρα και το κέντρο από διάφορους ψευτόμαγκες που δημιουργούσαν προβλήματα.

Σπύρος Περιστέρης - Μαέστρος 

Στη Σμύρνη , σε ηλικία 18 ετών, ανέλαβε την ευθύνη της Σμυρνέικης Εστουδιαντίνας του Σιδερή, που είχε γίνει διάσημη σ`όλη την Ευρώπη και έμεινε γνωστή με το όνομα "Τα Πολιτάκια".

Μάρκος Βαμβακάρης - Φράγκος

Παρατσούκλι του πατέρα του που συνόδευε και τον ίδιο, επειδή ήταν Καθολικός

Νίκος Μάθεσης - Τρελάκιας

Παρατσούκλι που προήλθε από το βίαιο του χαρακτήρα του. Στην εποχή της ακμής του ρεμπέτικου, έδρασε ως σκληρός, βίαιος μάγκας στους ημιπαράνομους χώρους του Πειραιά.

Κώστας Ρούκουνας - Σαμιωτάκι
Παρατσούκλι που του δόθηκε λόγω της καταγωγής του

Ψευδώνυμα Ξένων καλλιτεχνών

David Bowie

Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του David Robert Jones. Το άλλαξε ο ίδιος,  για ν' αποφύγει την σύγχυση με τον Davy Jones των The Monkees.

Ringo Starr

Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Richard Starkey. Ο ντράμερ των Beatles  πήρε το ψευδώνυμό του από τα πολλά δαχτυλίδια που φορούσε στα δάχτυλα.

Bob Dylan

Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Robert Allen Zimmerman. Κατά πάσα πιθανότητα το όνομα προήλθε από το θαυμασμό και την επιρροή που του ασκούσε ο Ουαλός ποιητής Dylan Thomas.

 Dalida

Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της γεννημένης στην Αίγυπτο Yolanda Cristina Gigliotti.

Cat Stevens
Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Κυπριακής καταγωγής γεννημένου στο Λονδίνο Στέφανου - Δημήτρη Γεωργίου. Αρχικά χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Steve Adams και αργότερα το Cat Stevens με το οποίο έγινε γνωστός. Από το 1977 ασπάστηκε το Ισλάμ και πλέον ονομάζεται Yusuf Islam

George Michael

Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Κυπριακής καταγωγής γεννημένου στο Λονδίνο, Γεώργιου Κυριάκου Παναγιώτου.

Vicky Leandros

καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Ελληνίδας τραγουδίστριας Βασιλικής Παπαθανασίου. Το ψευδώνυμο προέκυψε από το δικό της μικρό χαϊδευτικό και το όνομα του πατέρα της, επίσης μουσικού, Λέανδρου Παπαθανασίου

Ονομασία Συγκροτημάτων

Rolling Stones
Η ονομασία τους προήλθε από το τίτλο του τραγουδιού Rolling Stone του Muddy Waters.

Doors
Το όνομά τους προέρχεται από το μυθιστόρημα "Οι Πύλες της Ενόρασης" (The Doors of Perception) του Aldous Leonard Huxley, ύστερα από πρόταση του Jim Morrison

Beatles

Εμπνευστής της ονομασίας είναι ίσως ο Stuart Sutcliffe, πρώτος μπασίστας του συγκροτήματος, Quarrymen του John Lennon και καλός φίλος του John, που πρότεινε να αλλάξουν το όνομα τους σε Beetles (σκαθάρια) επηρεαζόμενος από τον Buddy Holly and the Crickets (γρύλοι). Αφού δοκίμασαν ονόματα όπως Long John and The Beetles, Johnny and the Moondogs, The Silver Beatles, Beat Brothers κατέληξαν στο The Βeatles.Το "e" έγινε "a" κάνοντας λογοπαίγνιο με τη λέξη beat (ρυθμός). O Lennon είπε ότι έκανε λογοπαίγνιο με τις λέξεις beat και less (χωρίς ρυθμό).

Led Zeppelin

Νονός του συγκροτήματος ο ντράμερ των Who,  Keith Moon, όταν η δισκογραφική εταιρεία τους απέρριψε το αρχικό τους όνομα που ήταν The New Yardbirds, λόγω πνευματικών δικαιωμάτων.

Pink Floyd

H aρχική ονομασία του συγκροτήματος ήταν The Screaming Abdabs. Λίγο αργότερα άλλαξαν την ονομασία του σε Pink Floyd και προήλθε από ένα συνδυασμό  των ονομάτων, δύο αγαπημένων τους μουσικών της Blues του Floyd District Council και του Pink Anderson

Jethro Tull

Η ονομασία του Βρετανικού συγκροτήματος προήλθε από το όνομα του πρωτοπόρου γεωργού, του 18ου αιώνα, Jethro Tull

Πελόμα Μποκιού
Η ονομασία προήλθε από συλλαβές από τα επώνυμα των ιδρυτικών μελών του: Νίκος ΔαΠΕρης, Νίκος ΛΟγοθέτης, Τάκης ΜΑρινάκης, Βλάσης ΜΠΟνάτσος, Γιάννης ΚΙΟΥρκτσόγλου.