Για 50 σχεδόν χρόνια στενοί φίλοι, συνομιλητές, συνεργάτες. Από την γνωριμία τους το 1942 στο πατάρι του Λουμίδη όπου στην ήδη υπάρχουσα παρέα των ποιητών Βαλαωρίτη, Εγγονόπουλου, Εμπειρίκου, Ελύτη και Γκάτσου προστίθεται ο νεαρός Χατζιδάκις, την Αμοργό που έκδωσε ο ποιητής το 1943 ((Εκδόσεις Αετός), την πρώτη συνεργασία τους με το «Ματωμένο γάμο» του Λόρκα σε μετάφραση του Γκάτσου και το θρυλικό «Χάρτινο το Φεγγαράκι» που ερμήνευσε για πρώτη φορά η Μελίνα Μερκούρη στη θεατρική παράσταση του θεάτρου Τέχνης του Κάρολου Κουν, «Λεωφορείο ο Πόθος» το 1948 ως το Θάνατο του Νίκου Γκάτσου το 1992 και τους «Αντικατροπτισμούς» που κυκλοφόρησαν μετά το θάνατό του το 1993
Όταν γνωρίστηκαν ο Χατζιδάκις ήταν στα 17 και ο Γκάτσος στα 28 και όπως έλεγε ο πρώτος: «Ο Γκατσος επηρέασε εμένα και όχι εγώ τον Γκάτσο»
Σε μια συνομιλία με τον Αντώνη Φωστιέρη και τον Θανάση Νιάρχο στο περιοδικό "Η ΛΕΞΗ" (τεύχος 52 Φλεβάρης 1986) ο Χατζιδάκις μιλάει για τη φιλία του με τον Νίκο Γκάτσο :
«Ο Γκάτσος επηρέασε εμένα, όχι εγώ τον Γκάτσο. Εγώ ήμουν ο μαθητής. Είχα την τύχη να εισπράξω πολύτιμα μαθήματα, ιδίως σε μια περίοδο, μετά την απελευθέρωση, που οι συνομήλικοί του φίλοι έφυγαν στην Ευρώπη, και οι δικοί μου πάλι το ίδιο, και μείναμε οι δυο μας στο πατάρι του “Λουμίδη” ή του “Πικαντίλλυ” να μιλάμε. Ο Γκάτσος μπορεί να δέχτηκε πληροφορίες από μένα, αλλά όχι επιρροή. Και να σας πω μεταξύ των σπουδαίων μαθημάτων ένα παράδειγμα: όταν σε ηλικία εικοσιπέντε ετών έγραψα για την Μαρίκα Κοτοπούλη μουσική για την “Ορέστεια”, είχα κάνει και δυο θαυμάσια μέρη για τις “Χοηφόρες”, λόγω των οποίων απολάμβανα μεγάλο θρίαμβο εις τον κύκλο των ειδικών. Είχε επισημανθεί η σημασία τους, η δε Μαρίκα με λάτρευε εν ονόματι των δύο αυτών μεγάλων στιγμών. Όταν λοιπόν ήρθε και τ’ άκουσε ο Γκάτσος, γύρισε και μου έκανε ένα αυστηρότατο μάθημα: ότι αυτά είναι θαυμάσια, αλλά για τον Ευριπίδη κι όχι για τον Αισχύλο. Μου δίδαξε ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο ιερατικό στοιχείο του Αισχύλου – το οποίο αγνοούσα – και στο ύφος του Ευριπίδη, του πιο “σύγχρονου” από τους τρεις τραγικούς. Τότε μάλιστα, για να είμαι ειλικρινής, όπως κάθε μαθητής έτσι κι εγώ λιγάκι θύμωσα, διότι δεν ασπάστηκε τη “μεγαλοφυΐα” μου· αλλά βέβαια αυτό μου έδωσε αφορμή να σκεφτώ και να δω πόσο πράγματι είχε δίκιο και πόσο η δουλειά που είχα κάνει στηριζόταν σε άγνοια του αισχυλικού πνεύματος.
- Cundu Luna Vini ( Όταν βγαίνει το φεγγάρι )/Μαρία Φαραντούρη & Ηλίας Λιούγκος/1976
- Lamento (θρήνος)/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Memed αγάπη μου ( Ο πράσινος αητός )/Έλλη Πασπαλά/1983
- Αγάπη μέσα στην καρδιά/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Αγαπώ μια καρδερίνα/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Αερικό/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Αθανασία/Δήμητρα Γαλάνη/1976
- Αθήνα/Στέλιος Καζαντζίδης/1961
- Αλλά τα μάτια των φυκιών/Δώρος Δημοσθένους/ 2005
- Αν ήσουνα τρελός/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Απόψε φθινοπώριασε/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Άσε τον καιρό /Μαρία Φαραντούρη/1986
- Άσπρο περιστέρι/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Ασυλλόγιστα χρόνια/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Αυτή ήταν η ζωή μας/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Γι΄ αυτό λοιπόν και σεις παλληκάρια μου/Τάσης Χριστογιαννόπουλος/2005
- Για σένα την αγάπη μου/Γιάννης Βογιατζής/1961
- Γκρεμίσανε τα φράγματα/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Γύρνα φτερωτή του μύλου/Λάκης Παππάς/1965
- Δάμων και Φιντίας/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Δεν είχες όνομα/Νανά Μούσχουρη/1972
- Έγκλημα και τιμωρία/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Είναι λημέρι των Ούγγρων/Δώρος Δημοσθένους/2005
- Είπα επί γης ειρήνη/Νανά Μούσχουρη/1988
- Έλα πάρε μου τη λύπη/Νανά Μούσχουρη/1961
- Έλα σε μένα/Βασίλης Λέκκας/1982
- Ελλαδογραφία/Μίκης Θεοδωράκης/1976
- Ένα σπίρτο στο τραπέζι/Δήμητρα Γαλάνη & Μανώλης Μητσιάς/1976
- Ένας ευαίσθητος ληστής/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Έπεσε η κυβέρνηση/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Έτσι κοιμάται ολόγυμνη/Μάνος Χατζιδάκις /1999
- Έτσι πάει ο κόσμος/Μανώλης Μητσιάς /1986
- Έτσι σ΄ ένα πιθάρι βαθύ/Δώρος Δημοσθένους/2005
- Η θυσία της Αντιγόνης/Νανά Μούσχουρη/1988
- Η Μάγδα/Μαρία Φαραντούρη/1976
- Η μικρή Ραλλού/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Η μπαλάντα του Ούρι/Δήμητρα Γαλάνη/1983
- Η Παναγία των Πατησίων/Γιάννα Κατσαγιώργη/1982
- Η πίκρα σήμερα/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Η Πλατυτέρα των ουρανών/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Η πόλκα των Εβραίων της Πράγας/Νανά Μούσχουρη/1988
- Η προσευχή της παρθένου/Μελίνα Μερκούρη/1976
- Ήρθες μια βραδιά/Γιώργος Ρωμανός/1968
- Ήσουν μια βρύση του ουρανού/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Ήσουν παιδί σαν τον Χριστό/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Ήταν καμάρι της αυγής/Λάκης Παππάς /1965
- Ήταν τέσσερα παιδιά/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Ήταν του Μάη το πρόσωπο/Νανά Μούσχουρη/1961
- Θαλασσοπούλια μου/Μαίρη Λίντα/1965
- Και μη γελάς και μην κλαις/Μαρία Φαραντούρη & Τάσης Χριστογιαννόπουλος/2005
- Και τότε θα `ρθουν αέρηδες/Δώρος Δημοσθένους/2005
- Κάνε τη ζωή δροσιά/Νανά Μούσχουρη/1972
- Κάνε το δάκρυ σου χαρά/Μαίρη Λίντα/1965
- Κεμάλ/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Κι ένας χαμένος ελέφαντας/Τάσης Χριστογιαννόπουλος/2005
- Κοίτα με στα μάτια/Δήμητρα Γαλάνη/1976
- Κορίτσι της νύχτας/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Κουβάρι - κουβαράκι/Λάκης Παππάς/1965
- Κουρασμένο παλληκάρι/Νανά Μούσχουρη/1961
- Κραυγές για ενός αγγέλου μνήμη/Νανά Μούσχουρη/1988
- Κυκλαδίτικο/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Κυρά του κόσμου/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Λένε πως τρέμουν τα βουνά/Τάσης Χριστογιαννόπουλος/2005
- Μαύρος ταύρος μπήκε στο χορό/Νανά Μούσχουρη/1988
- Με λένε Θεοδώρα/Νανά Μούσχουρη/1988
- Με την Ελλάδα καραβοκύρη/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Με την πατρίδα τους δεμένη στα πανιά/Μαρία Φαραντούρη/2005
- Μελαγχολικό εμβατήριο/Δήμητρα Γαλάνη & Μανώλης Μητσιάς/1976
- Μια Παναγιά/Λάκης Παππάς/1965
- Μια φορά κι έναν καιρό/Γιώργος Μούτσιος/1970
- Μικραίνει το φεγγάρι/Ηλίας Λιούγκος/1995
- Μίλησέ μου/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Μπόρα είναι θα περάσει/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Νανούρισμα/Λάκης Παππάς/1965
- Νανούρισμα ( Νάνι του Ρήγα το παιδί)/Αλίκη Βουγιουκλάκη/1963
- Νύχτα στον Κολωνό/Σπύρος Σακκάς/1989
- Νυχτερινές ειδήσεις/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Νυχτερινός διαβάτης/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Ο αμνός του Θεού/Μαρία Φαραντούρη /1976
- Ο Γιάννης ο φονιάς /Μανώλης Μητσιάς/1976
- Ο εφιάλτης της Περσεφόνης/Μαρία Φαραντούρη /1976
- Ο ιππότης κι ο θάνατος/Ηλίας Λιούγκος/1976
- Ο Ιρλανδός και ο Ιουδαίος/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Ο κήπος του Αλλάχ/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Ο κόσμος σου να είμαι εγώ/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Ο Παντελής/Δήμητρα Γαλάνη & Μανώλης Μητσιάς/1976
- Ο Ροβινσών στη Μύκονο/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Ο Τζώνης ο μπόγιας/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Ο τιμονιέρης/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Ο χορός των σκύλων/Αλίκη Καγιαλόγλου & Μάνος Χατζιδάκις/1993
- Οι ήρωες είναι πάντα ευγενικοί/Γιώργος Ρωμανός/1983
- Οι κολασμένοι/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Οι κουκουβάγιες ουρλιάζουν/Μαρία Φαραντούρη/2005
- Οι μέρες είναι πονηρές/Μανώλης Μητσιάς/1976
- Όλα τ'άστρα/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Ορέστης/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Πάει έφυγε το τρένο/Ζωή Φυτούση/1962
- Πάει ο καιρός/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1965
- Παράξενη πρωτομαγιά/Δήμητρα Γαλάνη & Μανώλης Μητσιάς/1976
- Πέντε γράμματα/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Περιμπανού/Δήμητρα Γαλάνη/1983
- Πες μου τ΄ όνομά σου/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Πόσο πολύ σ΄ αγάπησα/Μαρία Φαραντούρη/2005
- Πότε πεθαίνει ο έρωτας/Νανά Μούσχουρη/1988
- Πρωτομηνιά/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Πώς να κρατήσω το φως που βασιλεύει /Μανώλης Μητσιάς/1986
- Σε πελαγίσιο μνήμα/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Σερενάτα/Νανά Μούσχουρη/1972
- Σκοτεινή μητέρα/Μαρία Φαραντούρη/1986
- Σπίτι μου σπιτάκι μου/Νανά Μούσχουρη/1972
- Στ΄ ουρανού την άκρη/Μανώλης Μητσιάς/1970
- Στης ζωής τη στράτα/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Στο Λαύριο γίνεται χορός/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1965
- Στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά/Γιώργος Νταλάρας/1989
- Στον ποταμό τον Πάμισο/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Στου Διγενή τα κάστρα ( Η τρελή του φεγγαριού)/Φλέρυ Νταντωνάκη/1977
- Στου ήλιου τ΄ αλώνι/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Τ΄ αστέρι του βοριά/Γιώργος Ρωμανός & Βασίλης Ριζιώτης /1963
- Τα καλοτάξιδα πουλιά/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Τα λόγια που περίμενα/Νανά Μούσχουρη/1988
- Τα λουστράκια/Χορωδία/1963
- Τα παιδιά της καταιγίδας/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Ταορμίνα /Νανά Μούσχουρη/1988
- Τι να γίνεται ο κυρ Φώτης/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Τι να μου κάμει η σταλαγματιά/Μαρία Φαραντούρη/2005
- Το άλογο του Ομέρ Βρυώνη/Διονύσης Σαββόπουλος, Μελίνα Μερκούρη/1976
- Το Δεσποινάκι/Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Αλίκη Βουγιουκλάκη/1970
- Το μεθυσμένο καράβι ( Αρθούρε Ρεμπώ )/Μανώλης Μητσιάς/1976
- Το παραμύθι/Δήμητρα Γαλάνη & Μανώλης Μητσιάς/1970
- Το σκοτεινό παράθυρο/Γιώργος Ρωμανός1964
- Το ταξίδι/Βασίλης Γισδάκης
- Το τραγούδι της σειρήνας/Αλίκη Βουγιουκλάκη/1962
- Το τραγούδι της φωτιάς/Χορωδία των Ανακτόρων/1963
- Το τραγούδι της χαμένης Κυριακής/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Το τραγούδι του δρόμου/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Τρεις απαντήσεις/Αλίκη Καγιαλόγλου/1993
- Τρεις κοπέλες απ΄ τη Θήβα/Γιώργος Ρωμανός/1966
- Τσάμικος/Μανώλης Μητσιάς/1976
- Τώρα νυφούλα μου χρυσή/Λάκης Παππάς/1965
- Τώρα που πας στην ξενιτιά/Νανά Μούσχουρη/1961
- Φιλντισένιο καραβάκι/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Χάρτινο το φεγγαράκι/Νανά Μούσχουρη/1958
- Χασάπικο 40/Δήμητρα Γαλάνη/1970
- Χειμωνιάτικος ήλιος/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Χελιδόνι σε κλουβί ( Πού το πάνε το παιδί )/Γρηγόρης Μπιθικώτσης/1970
- Χρησμοί της Σίβυλλας/Μαρία Φαραντούρη/1976
- Χρόνε νυχτοπούλι παγερό/Μανώλης Μητσιάς/1986
- Χρόνια και χρόνια πάλεψα/Μ.Φαραντούρη & Δ.Δημοσθένους & Τ.Χριστογιαννόπουλος/2005
- Χωρίς φτερά/Μαρία Φαραντούρη/1986
Πρώτη δημοσίευση του άρθρου μου στο love4music (το σημερινό «Στα χρώματα της μουσικής»)
Δεύτερη δημοσίευση στο μουσικό διαδικτυακό περιοδικό mixgrill, στη στήλη «Δρόμοι κοινοί και παράλληλοι»
Πολύτιμη Βοήθεια
www.i-create.gr
www.el.wikipedia.org
www.hadjidakis.gr
