Τα διαμάντια της δισκογραφίας: Μάνος Χατζιδάκις - Οδός Ονείρων

«...ένα πάρτι στην Οδό των Ονείρων, είναι πιο θλιβερή και από τη στιγμή του ονείρου, είναι ένα ξέφτισμα ζωής, ένα παιχνίδι χάρτινο στα χέρια των αγγέλων...»

Το καλοκαίρι του 1962 ανεβαίνει στο Θέατρο Μετροπόλιταν η μουσικοθεατρική παράσταση Οδός Ονείρων.

Αλλά τι ακριβώς ήταν η Οδός Ονείρων;

Ένα παλιότερο όνειρο του Μάνου Χατζιδάκι που ήθελε να παρουσιάσει ένα μουσικό θέαμα, διαφορετικό απ' όσα είχαν παρουσιαστεί μέχρι τότε στα μουσικά θέατρα της Αθήνας.

Το όνειρό του πραγματοποιείται, τον Ιούνιο του '62, και η παράσταση ανεβαίνει σε κείμενα, σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμου και βασικούς πρωταγωνιστές τους: Ρένα Βλαχοπούλου, Δημήτρη Χορν, Μάρω Κοντού και Γιώργο Κωνσταντίνου. 

Σημαντική ήταν η συμβολή των Μίνωα Αργυράκη (σκηνικά), Μανώλη Καστρινού (Χορογραφία) αλλά και των πολλών νέων ηθοποιών που επιλέχτηκαν για να παίξουν στη παράσταση (Γιώργος Μαρίνος Ντίνος Καρύδης, Νίκη Λεμπέση, Ζέτα Αποστόλου, Βέρα Κρούσκα, Φαίδων Γεωργίτσης, Σούλα Μπάστα, Λευτέρης Βουρνάς κ.α)

Επιθεώρηση με ένα ενιαίο "στόρι", πρωτοτυπία για την εποχή: Ένας φωτογράφος (Δημήτρης Χορν), σε μια Αθηναϊκή γειτονιά, παρουσιάζει τους ανθρώπους που ζουν σε αυτή και τους βοηθά να πραγματοποιήσουν τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. 

Οι θεατές βρισκόντουσαν πραγματικά μέσα σε αυτή τη γειτονιά μια και όλη η αίθουσα ήταν μέρος του σκηνικού και οι ηθοποιοί εμφανίζονταν από διάφορα μέρη της αίθουσας

Η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι κυριαρχεί και παίζει τον πρώτο ρόλο. Ο δημιουργός χρησιμοποιεί ηθοποιούς για να ερμηνεύσουν τα τραγούδια (Δημήτρης Χορν, Μάρω Κοντού, Ρένα Βλαχοπούλου, Γιώργος Μαρίνος), αλλά και «χατζιδακικούς» τραγουδιστές (Λάκης Παππάς, Ζωή Φυτούση και Γιώργος Ζωγράφος) και η μουσική του ακούγεται ζωντανά από την ορχήστρα του θεάτρου, υπό τη διεύθυνση του Στέλιου Καφαντάρη.

Στο τέλος του καλοκαιριού και πριν πέσει η αυλαία της παράστασης, η μουσική και τα τραγούδια, μεταφέρονται στο βινύλιο από την Columbia και σχεδόν μισό αιώνα μετά,  εξακολουθούν να συγκινούν και να ακούγονται.

Ο Μάνος Χατζιδάκις δύο χρόνια μετά τη μουσική για την ταινία «Ποτέ την Κυριακή» και τα «Παιδιά του Πειραιά» που του χάρισαν το Oscar, δημιούργησε ένα ακόμα σημαντικό έργο που ξεπέρασε την θεατρική παράσταση σε τέτοιο σημείο που όλες πια οι αναφορές να γίνονται για τη μουσική και τα τραγούδια του Χατζιδάκι.

«Γεια σας. Ήρθα για να σας δείξω ο ίδιος την Οδό Ονείρων. Δεν ξεχωρίζει. Είναι ένας δρόμος σαν όλους τους άλλους δρόμους της Αθήνας. Είναι ας πούμε – ο δρόμος που κατοικούμε. Μικρός, ασήμαντος, λυπημένος, τυραννικός, μα κι απέραντα ευγενικός. Έχει πολύ χώμα, πολλά παιδιά πολλές μητέρες και πολύ σιωπή. Κι όλα σκεπασμένα από έναν τρυφερό μα κι αβάστακτο ουρανό. Εδώ σ’αυτόν τον δρόμο γεννιόνται και πεθαίνουν τα όνειρα τόσων παιδιών ίσαμε τη στιγμή που η αναπνοή τους θα ενωθεί με τ’ανοιξιάτικο αεράκι του επιταφίου και θα χαθεί. Όμως την νύχτα δεν τους πιάνει ο ύπνος. Κι όταν δεν ονειρεύονται, τραγουδούν…»

Με αυτό το τρόπο ο Μάνος Χατζιδάκις προλογίζει την Οδό Ονείρων, για να ακολουθήσει το «Το όνειρο των παιδιών της γειτονιάς», ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έχει γράψει ο δημιουργός με την θαυμάσια ερμηνεία του νεαρού τότε ηθοποιού Γιώργου Μαρίνου.

Ο Χατζιδάκις αξιοποιεί μοναδικά της φωνές τόσο του Δημήτρη Χορν («Ηθοποιός» και το «Πάρτι»), όσο και της Μάρως Κοντού («Μαύρη Φορντ» και «Το πουλί») σε τραγούδια που ντύνει με υπέροχες μελωδίες και σφραγίζουν με τις θεατρικές ερμηνείες τους οι ηθοποιοί.

Ξεχωριστές οι παρουσίες του Λάκη Παππά στα τραγούδια Μανούλα μου και Κυρ Μιχάλης σε στίχους του Ιάκωβου Καμπανέλλη, τραγούδια που είχαμε ακούσει για πρώτη φορά «Στο παραμύθι χωρίς όνομα» (1959) και της Ζωής Φυτούση στο τραγούδι «Έφυγε το τρένο» σε στίχους του Νίκου Γκάτσου.

Ο δίσκος επανεκδόθηκε το 1972, το 1989, το 2000 αλλά και το 2008 και ευτυχώς στην τελευταία επανέκδοση του περιλαμβάνει πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό της παράστασης, ενώ αποκαθιστά την σημαντική συμβολή της Ρένας Βλαχοπούλου, που δεν αναφερόταν σε καμια προηγούμενη έκδοση, λόγω της αντιπαλότητας των εταιρειών και δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε μια ηχογράφηση με την φωνή της στα τραγούδια του Χατζιδάκι, από την παράσταση.

"Εδώ τελειώνει η μουσική για την οδό ονείρων. Εδώ τελειώνουν τα όνειρα. Που μου δανείσατε οι ίδιοι μια βραδιά δίχως να το γνωρίζετε. Τώρα είναι αργά. Κι όλοι οι φίλοι μου έχουν αποκοιμηθεί. Εγώ αθεράπευτα πιστός σ’αυτόν τον δρόμο θα ξαγρυπνήσω ως το πρωί για να μαζέψω τα καινούρια όνειρα που θα γεννήσετε. Να τα φυλάξω και να σας τα ξαναδώσω μια άλλη φορά, πάλι σε μουσική. Καληνύχτα …"

(Μάνος Χατζιδάκις, επίλογος από την Οδό Ονείρων)

ΟΔΟΣ ΟΝΕΙΡΩΝ
COLUMBIA GCX 102
Κυκλοφορία: 1962

01 Πρόλογος (η λατέρνα και ο Μάνος Χατζιδάκις)
02 Όνειρο παιδιών της γειτονιάς

(οδός ονείρων, νυχτερινός χορός, οδός ονείρων)
Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις

Ερμηνεία: Γιώργος Μαρίνος και χορωδία

03 Η μαύρη ford

Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις

Ερμηνεία: Μάρω Κοντού και χορωδία
04 Αερικό (χορός)
05 Όνειρο για τεντιμπόηδες (twist)
06 Οι αδελφές Τατά

Στίχοι: Αλέξης Σολομός

Ερμηνεία: Μάρω Κοντού, Ζωή Φυτούση, Σούλα Μπάστα, Νίκη Λεμπέση, Γιώργος Ζωγράφος
07 Μανούλα μου

Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης

Ερμηνεία: Λάκης Παππάς
08 Χάτζι-Χάτζι (χορός σε 5/8)
09 Άστρο της ανατολής (χασάπικο)
10 Kυρ-ΜιχαληςΣτίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης

Ερμηνεία: Λάκης Παππάς
11 Ο ηθοποιός
Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις

Ερμηνεία: Δημήτρης Χορν
12 Έφυγε το τρένο (χορευτικός αυτοσχεδιασμός, έφυγε το τρένο)
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Ερμηνεία: Ζωή Φυτούση
13 Το party
Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις

Ερμηνεία: Δημήτρης Χορν
14 Το πουλί
Στίχοι: Μίνως Αργυράκης

Ερμηνεία: Μάρω Κοντού
15 Επίλογος (η λατέρνα και ο Μάνος Χατζιδάκις)
Πολύτιμη Βοήθεια
www.hadjidakis.gr
www.e-orfeas.gr

Πρώτη Δημοσίευση: Τα Διαμάντια Της Δισκογραφίας / MixGrill